W czerwcu dobiega końca realizowany od 2021 roku etap pilotażowy wdrażania Modelu Kręgów Wsparcia przez lokalne koła PSONI w Bytomiu, Zgierzu i Tarnowie realizowany w ramach projekt Kręgi Wsparcia – Przyszłość Zaczyna się Dziś. Choć projekt się kończy to idea kręgów wsparcia poszerza swoje horyzonty.

Celem projektu jest wypracowanie środowiskowego systemu wsparcia dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną na czas, kiedy pozostaną lub już żyją bez rodziców w środowiskach lokalnych. Kręgi Wsparcia to rozwiązanie, które znalazło się w Krajowej Strategii na rzecz Osób
z Niepełnosprawnościami na lata 2021-2030 uchwalonej w lutym 2021 roku. W Polsce powstało kilkanaście takich środowisk tworzących społeczność wspierającą osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Model Bezpieczna przyszłość w oparciu o Kręgi Wsparcia, jest już realizowany od ponad dwóch lat w 9 społecznościach w Polsce w Jarosławiu, Suwałkach, Ostródzie, Biskupcu, Elblągu, Goleniowie, Nidzicy, Gdańsku oraz w Warszawie, gdzie na co dzień obserwujemy jak ważne zmiany zachodzą w życiu osób z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodzin. A w ubiegłym roku dołączyły kolejne lokalne środowiska w Bytomiu, Zgierzu i Tarnowie.

Projekt „Kręgi Wsparcia – Przyszłość Zaczyna się Dziś” realizują lokalne koła PSONI wraz ze Stowarzyszeniem BORIS z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowany przez Islandię, Lichtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG. Na przestrzeni ostatniego 1,5 roku udało się stworzyć środowiskowe wsparcie wokół kolejnych osób z niepełnosprawnością intelektualną. W trzech środowiskach lokalnych: Tarnowie, Bytomiu i Zgierzu zbudowano wokół osób z niepełnosprawnościami społeczną sieć ludzi przyjaznych – Kręgów Wsparcia. Bezpośrednim wsparciem w ramach przedsięwzięcia objęto 30 osób (15 dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz 15 rodziców/opiekunów). Zainicjowane zostało środowiskowe wsparcie rodzin i osób z niepełnosprawnością intelektualną, składające się z sąsiadów, wolontariuszy, pobliskich punktów usługowych, kawiarni, instytucji użyteczności publicznej.

Powstała szeroka koalicja sojuszników, czyli różnorodnych instytucji, punktów handlowych, usługowych miejsc kultury, placówek edukacyjnych i pomocowych, które z otwartym sercem przyjmują pod swoje skrzydła i wspierają osoby z niepełnosprawnością intelektualną. W ramach licznych działań projektowych zrealizowano wiele spotkań edukacyjnych dla specjalistów i przedstawicieli ze środowisk lokalnych, co przyczyniło się do wypracowania w każdej ze społeczności lokalnego Centrum Kręgów Wsparcia. Dzięki szkoleniom i seminariom edukacyjnym udało się zaszczepić wśród koalicjantów ideę kręgów wsparcia, która zostanie jako ważny element metodyki pracy.

Mamy liczne dowody na to, że dla wielu osób z niepełnosprawnością intelektualną „Przyszłość zaczyna się dziś”. Dzięki licznym działaniom edukacyjnym, wsparciu ekspertów, specjalistów rożnego szczebla oraz prawników udało się uporządkować wiele spraw prawnych, zabezpieczyć środki materialne na przyszłe życie osób z niepełnosprawnością intelektualną, gdy zabraknie ich opiekunów/rodziców. O tym jak zmieniło się życie wielu można przeczytać na stronie projektu www.kregiwsparcia.pl/przyklady-zmiany/. To dowody na to jak kręgi wsparcia zmieniają życie na lepsze wielu osób z niepełnosprawnością intelektualną, które do tej pory musiały borykać się same z wieloma problemami.

Wsparcie dla podejścia środowiskowego zadeklarowali liczni przedstawiciele władz lokalnych. Kilkadziesiąt organizacji, punktów gastronomicznych, ośrodki kultury oraz przedstawiciele lokalnych władz podpisali deklarację wstąpienia w korpus sojuszników kręgów wsparcia. Podczas seminariów organizowanych w lokalnych społecznościach ważny głos zabrały też osoby z niepełnosprawnościami, rodzice i partnerzy środowiskowi, prezentujący problemy z jakimi się borykają w codziennym życiu. Na szczególną uwagę zasługują działania specjalistów pracujących na co dzień z osobami z niepełnosprawnością intelektualną, dzięki ich podejściu osoby te zyskują godne życie, na miarę swoich potrzeb i możliwości, decydując o sobie. Słonecznie, radośnie i z pozytywnym nastawieniem patrzymy w przyszłość.

Na przełomie kilku miesięcy, odnotowaliśmy wiele przykładów zmiany w życiu osób z niepełnosprawnością intelektualną zachodzące dzięki stworzonym wokół nich Kręgów Wsparcia. Każdy z nas może włączyć się w budowę takich kręgów w swojej lokalnej społeczności.

***

Czym są Kręgi Wsparcia:

  • Szansą dla rodzin, które zastanawiają się nad zabezpieczeniem przyszłości swojego dziecka, tak aby zostało ONO w środowisku lokalnym a nie trafiło do DPS.
  • Szansą dla osoby z NI na pozostanie w swojej społeczności lokalnej wśród przyjaznych, pomocnych ludzi.
  • Szansą na spokojne przygotowanie się i zaplanowanie, pod okiem specjalistów, zabezpieczenia mieszkaniowego i finansowego dla osoby z NI.
  • Szansą dla rodzin i osób z NI na udział w procesie otwierania środowiska lokalnego na osoby z NI, ich potrzeby.

Inspiracja pochodzi od kanadyjskiej organizacji PLAN (plan.ca), w której wypracowano wsparcie środowiskowe dla rodzin w odpowiedzi na pytanie – co stanie się z dzieckiem z niepełnosprawnością, kiedy jego rodzice, opiekunowie odejdą?

  • Kluczową kwestią jest stworzenie wokół osoby z NI Kręgu Wsparcia, który otoczy ją przyjazną siecią sojuszników zarówno ze sfery formalnej, jak i nieformalnej.
  • Daje to szansę na społeczne zabezpieczenie potrzeb osoby z NI, ale równie daje szansę na uregulowanie i zaplanowanie sytuacji prawnej czy finansowej, zabezpieczenie miejsca do życia (domu) oraz zapewnienie środków utrzymania.
  • Działamy równolegle w dwóch perspektywach: perspektywa długofalowa – planowanie bezpiecznej przyszłości osoby z NI i zabezpieczeń na przyszłość oraz udane życie tu i teraz, dążenie do polepszenia jakości życia i samodzielności osoby z NI.

#jestemwkregach

***

Projekt realizowany jest w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy (Active Citizens Fund – National) jest on jednym z 11 programów prowadzonych w Polsce ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego (tzw. Funduszy norweskich i Funduszy EOG) 2014-2021 i jednym z dwóch przeznaczonych na wsparcie działalności organizacji społecznych. Celem Funduszu jest wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego, aktywności obywatelskiej oraz upodmiotowienie grup zagrożonych wykluczeniem.